Heb je wel eens bewust voor een prachtig glas in lood raam gestaan en je afgevraagd: “Hoe maken ze dat?”
Als ik voor een meesterwerk sta, besef ik hoeveel tijd dit moet hebben gekost. En verwonder ik mij hoe mooi het licht erdoorheen schijnt.
Hoe start je met je glas in lood raam
Het ontwerp
Het ontwerp
Het begint met het ontwerp. De lijnen horen bij organische vormen mooi strak te lopen, zodat je lijnspanning krijgt. Als je het glas wilt snijden en breken, kun je geen scherpe hoeken in het ontwerp hebben aan de holle kant van een kromming. Is het ontwerp klaar, dan knip je hem uit met een loodschaar. Deze speciale schaar knipt gelijk 2 mm van de lijn eruit zodat er ruimte ontstaat voor de kern van de loodlijn, die ook 2mm is.
Aftekenen en snijden
Dan kunnen we de stukken papier afzonderlijk op het glas leggen en omlijnen met een verfstift of permanente marker. Dit doen we vooral bij een ontwerp met rondingen. Betreft het een raam met alleen rechthoeken, dan volstaat een ontwerp met de exacte formaten ook; deze kunnen rechtstreeks op het glas afgetekend worden. Het glas kan vervolgens worden gesneden en gebroken. Er zijn diverse soorten glassnijders. De één vind ik fijner voor kromme lijnen, de ander gebruik ik liever voor rechte lijnen.
Slijpen van het glas
Het slijpen van het glas is noodzakelijk om zowel de scherpe randen en puntjes eraf te halen als het glas mooi op maat te maken.
Lood leggen
Wanneer alle stukken glas zijn gesneden en geslepen, dan kan het lood om het glas worden gelegd. Het ene stuk lood moet ìn de ander worden gelegd. Ontstaat er namelijk een ‘gap’ (spleet) tussen het ene stukje lood en de ander, dan kan het tin geen verbinding maken bij het solderen.
Om het ene stukje in het ander te kunnen leggen, gebruik je een loodopenhaler.
Een voor een, vanuit links onder, leg je het glas in het lood. Het is een mooi proces, want je ziet je werk groeien.
Solderen
Nadat het lood weer op het glas is aangedrukt, is het tijd om te solderen. Met een kwastje breng je een beetje Stearine olie aan op de plekken waar gesoldeerd moeten worden. Daardoor kan het tin mooi uitvloeien op het lood en wordt de verbinding gelegd. Bij een wat groter raam is het verstandig te kitten voor meer stevigheid. Ook is hij dan waterdicht, mocht het raam buiten worden geplaatst.
Heel goed uitgelegd Hella. Heel duidelijk.
Dank je wel, Gitta, jouw reactie als expert, betekent veel voor me.